Badania kierowców

Pozytywny wynik badań psychotechnicznych to niezbędny element procesu zdobywania prawa jazdy lub odzyskania utraconego dokumentu. W przypadku kierowców zawodowych jest to także warunek utrzymania posiadanych uprawnień. W Beskidzkim Centrum Medycznym w Bielsku-Białej istnieje możliwość wykonania badań kierowców.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami kandydaci na kierowców przejść muszą badania wykluczające istnienie ewentualnych przeciwwskazań zdrowotnych do prowadzenia pojazdów mechanicznych. W przypadku osób pragnących zostać kierowcami zawodowymi lub użytkujących samochody służbowe (prawo jazdy kategorii B) można wykonać również badania psychologiczne kierowców (badania psychotechniczne, psychotesty).

Ich celem jest niedopuszczenie do pracy w roli kierowcy osób, których cechy bądź problemy osobowościowe mogłyby prowadzić do powstawania niebezpiecznych sytuacji na drodze. W przypadku zawodowych kierowców są one stałym, okresowo powtarzanym co 5 lat elementem doboru zawodowego, warunkującym możliwość dalszego wykonywania pracy.

Obowiązkowe badania psychotechniczne dotyczą kierowców zawodowych (ciężarówek, taksówek, autobusów) oraz osób z grup podwyższonego ryzyka. W tej drugiej kategorii mieszczą się przede wszystkim kierowcy przyłapani na prowadzeniu pojazdu po spożyciu alkoholu lub środków odurzających oraz sprawcy i uczestnicy wypadków, w których byli zabici lub ranni. Ich przeprowadzenie konieczne jest również w przypadku osób starających się o odzyskanie utraconych uprawnień.

W zakresie podstawowym kandydat na kierowcę przechodzi przede wszystkim badanie okulistyczne, sprawdzające pole widzenia i zdolność widzenia po zmroku, czyli brak tzw. kurzej ślepoty. Testowany jest słuch, zmysł równowagi, oceniany stan narządu ruchu, układ sercowo-naczyniowy, oddechowy i nerwowy. Lekarz sprawdza także stan psychiczny i ocenia czy przyszły kierowca nie wykazuje symptomów uzależnienia od alkoholu lub substancji psychoaktywnych. W przypadku uzasadnionych wątpliwości może zostać zlecone przeprowadzenie bardziej szczegółowych badań u specjalisty z danej dziedziny.

W pozostałych sytuacjach (kierowcy zawodowi, użytkownicy samochodów służbowych, operatorzy maszyn, odzyskanie utraconych uprawnień do prowadzenia pojazdów) wymagane dodatkowo są pełne badania psychotechniczne kierowcy.

• wywiad bezpośredni i obserwacja – obejmują wypełnienie odpowiednich kwestionariuszy oraz rozmowę z psychologiem, który na podstawie pytań o dotychczasowe doświadczenia związane z kierowaniem i zdarzenia na drodze oceni naszą osobowość pod względem funkcjonowania w trudnych sytuacjach.
• ocena i badanie sprawności intelektualnej oraz procesów poznawczych – badane są zdolności umysłowe kandydata, spostrzegawczość, szybkość i precyzja działania, koncentracja i podzielność uwagi oraz wyobraźnia przestrzenna.
• badanie sprawności psychomotorycznej – oceniane są: refleks kandydata, zdolność koncentracji, logicznego myślenia, szybkość reakcji, podatność na bodźce, koordynacja wzrokowo-ruchowa. W razie potrzeby wykorzystuje się również urządzenia do badania widzenia przestrzennego i oceny odległości, do ustalenia progu wrażliwości wzrokowej oraz testuje się szybkość adaptacji wzroku do ciemności po olśnieniu.

Przeprowadzenie badań nie wymaga wcześniejszych przygotowań. Na testy należy przyjść wypoczętym, zabrać ze sobą okulary lub soczewki kontaktowe (jeśli je nosimy) oraz dokument tożsamości.

W Beskidzkim Centrum Medycznym są wykorzystywane wyłącznie testy zaaprobowane i rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne (PTP).